พลังงานสะอาดแสงอาทิตย์ คือพลังงานสะอาดที่เข้าถึงง่ายและได้รับความนิยมอย่างล้นหลามจากการจัดกิจกรรมอบรมในโครงการคนบันดาลไฟ ปีที่ 1 และยังคงได้รับความนิยมอย่างต่อเนื่อง ไม่ว่าจะเป็นการติดตั้งเพื่อใช้ในครัวเรือน ภาคธุรกิจ ภาคการเกษตร หรือ แม้กระทั่งเพื่อการกุศลสาธารณะ ซึ่งการติดตั้งแผงโซลาร์เซลล์ที่ได้รับความนิยมใช้ในประเทศไทย คือการติดตั้งบนหลังคือ หรือ SOLAR ROOFTOP
ระบบการผลิตไฟฟ้าพลังงานสะอาดแสงอาทิตย์ SOLAR ROOFTOP คือการติดตั้งแผงโซลาร์เซลล์ไว้บนหลังคาบ้านพักอาศัย อาคารสำนักงาน อาคารโรงงาน หลังคาจอดรถ ฯลฯ ที่แผงสามารถรับความเข้มของแสงแดดได้ตอนกลางวันอย่างมีประสิทธิภาพที่สุด และเปลี่ยนความเข้มของแสงที่ได้เป็นพลังงานไฟฟ้ากระแสตรง และเปลี่ยนเป็นไฟฟ้ากระแสสลับ ด้วยอุปกรณ์ INVERTER แล้วไปเชื่อมต่อเข้ากับระบบสายส่งของการไฟฟ้านครหลวง หรือการไฟฟ้าส่วนภูมิภาค เพื่อนำไฟฟ้าที่ได้มาใช้งานเพื่อลดค่าไฟฟ้า ซึ่งได้ทั้งแสงสว่าง ความร้อน หรือบางที่อาจทำเป็นระบบปรับอากาศก็ได้ ซึ่งบางระบบหากผลิตพลังงานสะอาดแสงอาทิตย์ไม่พอใช้ อุปกรณ์ควบคุมก็จะนำไฟฟ้าจากระบบจำหน่ายไฟของการไฟฟ้ามาเสริมใช้งานทดแทนได้ทันที
คำถามต่อมา คือ หลังคาแบบไหนกันบ้างที่เหมาะสมกับการติดตั้ง SOLAR ROOFTOP เพื่อให้เกิดประสิทธิภาพและความปลอดภัยของทั้งผู้ติดตั้ง และ ผู้ใช้งานมากที่สุด
1. หลังคาที่จะติดตั้งต้องรับน้ำหนักได้มากกว่า 50 กิโลกรัมต่อตารางเมตรขึ้นไป เพื่อรองรับแผงโซลาร์เซลล์ และ คานรองรับ รวมไปถึงระบบที่มีน้ำหนัก
2. วางแผงโซลาร์เซลล์ให้ลาดเอียงประมาณ 15 องศาจากพื้นดิน เพื่อให้แผงรับแสงได้เต็มประสิทธิภาพมากที่สุด ซึ่งก่อนติดตั้งอาจต้องคำนวณกับช่างติดตั้งให้เหมาะสมกับพื้นที่ หรือ นำเทคโนโลยีพลังงานสะอาดแสงอาทิตย์หมุนตามดวงตะวันเข้ามาใช้
3. หลังคามีความชันไม่เกิน 60 องศา แน่นอนว่าความพอดีของหลังคาย่อมส่งผลต่อการยึดเกาะของแผงโซลาร์เซลล์ในระยะยาว ซึ่งอาจมีอายุการใช้งานมากกว่า 25 ปี
4. กระเบื้องต้องแข็งแรง ไม่แตกง่าย ไม่มีรอยรั่ว อันนี้สำคัญมาก เพราะหมายถึงความปลอดภัยของคนในบ้านที่อาจได้รับอุบัติเหตุได้ ดังนั้นจึงควรเลือกกระเบื้องที่มีความหนาและคุณภาพดี เพื่อรองรับการใช้งานในระยะยาว
5. หลังคาควรเป็นพื้นที่เปิดโล่ง ไม่มีเงามาบัง รับแสงได้ตลอดวันหลังติดตั้งแล้ว เพื่อประสิทธิภาพสูงสุด เราต้องการการผลิตที่ดีที่สุด แผงควรได้รับแสงอาทิตย์มากที่สุดเพื่อเพียงพอและมีความเสถียรในการผลิตไฟฟ้า
6. หลังคาต้องมีที่ว่างอย่างน้อย 20% เพื่อความสะดวกในการบำรุงรักษา เมื่อใช้งานไปสักพักสิ่งที่ผู้ใช้ทุกคนควรทำอย่างสม่ำเสมอ คือการทำความสะอาด หรือ บำรุงรักษา ดังนั้นหลังคาควรแข็งแรงและมีพื้นที่มากพอสำหรับการดูแลในอนาคต
พลังงานสะอาดแสงอาทิตย์อาจเข้ามามีบทบาทในชีวิตของทุกคนไม่มากก็น้อย แต่สิ่งหนึ่งที่ผู้ใช้ทุกคนควรมี คือความรู้พื้นฐานในการติดตั้ง เลือกซื้อ และดูแลรักษา เพื่อให้ได้ไฟฟ้าพลังงานสะอาดที่มีประสิทธิภาพมากที่สุด สมกับเงินลงทุนที่เสียไป ทั้งนี้กองทุนพัฒนาไฟฟ้า สำนักงานคณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน มีความคิดหวังที่จะเห็นคนไทยเลือกพลังงานสะอาดเป็นทางเลือกใหม่ในการดูแลประเทศและโลกของเรา เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตของทุกคนให้ดีขึ้นต่อไป